The greatest knowledge in the world is knowing that you know nothing!

Whenever I get some time during a visit to my village, my octogenarian grandfather finds some fun in dragging me into serious arguments. He always throw some interesting questions on variety of topics: "Origin of the universe", "Seed or a plant: which one is first?", "How did human birth took place?", "Why are we doing things which we are doing?", "If God created us, who created God?" and many more on those lines. At first, I always thought I should not get into these discussion since it's a waste of time and it's absolutely impossible to convince an octogenarian who does not have the scientific background (He's never been to school, but his moral qualities are highly respected by people around him). It was only because of his love and affection towards me, I used to spend decent amount of time to explain him what I knew. But he was tough, never got convinced with my so called "scientific explanations."

Over the years, I did realize that I should just compassionately think the way he does and make him happy about his 'knowledge' about things he is curious about, so that I could at least save my time without disappointing him. On temporary basis I started acting like a theist though I am agnostic, I started showing my belief in hypothetical stories from Vedas and Puranas though I haven't read/heard them, I started basing my arguments on unscientific things though i never believed in them. He didn't take too much time to realize that I am no more interested in 'healthy' arguments about those topics. Some times, I did confess saying that, "I cannot convince you because you don't have that fundamental scientific base." He openly accepted that fact and said, "These are some fundamental questions which every human being wants to know. Every generation is interested in knowing about them. Vedas and Puranas interpreted them in their own way, scientist have their own way to explain, but the questions still remain unanswered.... The more you think about them, the more you discover about yourself. The greatest knowledge in the world is knowing that you know nothing....." Last few words put me in a serious contemplation.

PS: (1) If you have ever answered any one of those questions to anyone like my grandfather, please do let me know, I would love to try and get into some serious conversation with him again! (2) Originally Socrates had said something similar to what my grandfather had said (and of course, being not much educated, my grandfather doesn't know anything about Socrates), "The only true wisdom is in knowing you know nothing[wiki]"

'Hindutva as a secular ideology' is not required in a "Secular State"

'Secularism' is a dubious word, capable of diverse meanings and having huge potential to confuse the common man, leaders, intellectuals, religious fanatics, etc... "Given that more than 90 percent Indians, hailing from various religious communities, are conservative, tradition-bound and adherent of basic religious principles, the question of alienating the average Indian from religion is as good as chasing a mirage. Confusion regarding definition of secularism prevails primarily because of respected elite’s tendency to link it only with being non-religious, atheist and/or a-religious [src]."

This state of confusion has been set at rest by authoritative pronouncements made by the Supreme court in a nine-Judge decision on Bommai Vs Union of India case. According to the judgment,

1. Secularism, in India, does not mean that the State should be hostile to religion but that it should be neutral as between the different religions.
2. Every individual has the freedom to profess and practice his own religion, and it cannot be contended that "if a person is devout Hindu or a devout Muslim, he ceases to be secular."
3. The neutrality of the state would be violated if the religion is used for political purposes and advocated by the political parties for their political ends. An appeal to the electorate on grounds of religion offends the secular democracy. Politics and religion cannot be mixed. If a state government does this, it will be a fit case for application of Art. 356 of the Constitution against it.
4. It is in this sense that secularism is to be regarded as basic feature (also called as Basic Structure) of the Constitution [Courtesy, D.D. Basu].
   

"India, under the constitution, is a 'Secular State', i.e. a State which observes an attitude of neutrality and impartiality towards all religions. A secular state is founded on the idea that the state is concerned with the relation between man and man and not with the relation between man and God which is a matter for individual conscience [Dr.D.D. Basu]."

On the other hand the Sangh Pariwar's ideology of "Hindu Rashtra" is even more confusing. "The notion of "Hindu principles" (Hindutva)... is intended to be inclusive of the multiple indigenous traditions of India, including Buddhism, Jainism, and Sikhism. However these religions do not consider themselves to be Hindu [wiki]." "Hindutva ideologues often try and confuse matters by claiming that India is already a Hindu Rashtra [The Hindu]." Ironically, BJP has never used the term "Hindu Rashtra". Lal Krishna Advani himself asserted that, "The term Hindu Rāshtra was never used during the Jana Sangh days, neither had it ever been mentioned in any manifesto of the BJP." In contrast to Advan's statement, " Rashtriya Swayamsevak Sangh openly espouges the concept of Hindu Rāshtra [wiki]."

The protogonists of Hindu Rashtra claim that Hindutva is a secular ideology and they argue that,

"Even Muslim and Christian Indians are Hindus, as their ancestors were Hindu, and despite their religion, their culture and heritage is the same as that of India's natural Hindu majority."

The extremists of Hindutva say that,

"So called Indian Muslims & Christians cannot be called as Hindu because their Holyland is not the Hindusthan but Arabsthan and Rome are their Holylands.Muslims and Christians cannot be called as nationals unless they abandon their faith in antinational religions like Islam and Christainity and also unless they embrace again their original religion from which they were forcibly converted to their present status [source]."

A (hindutva inspired) retired  IAS officer says,

"Defining Hindutva is formidable. It is beyond definition. Hindutva is neither Hindu religion, nor a political ideology. It cannot be expressed in concrete terms. It is an abstract value system that manifests itself in behaviour and reactions of Hindus in general. It is a mindset that Hindus have inherited. It represents their collective psyche. It is a way of life for that defines description."

"Hindutva as secular ideology is something which has not been clearly and unambiguously defined in any of Sangh Pariwar's literature [source]." On the other hand, Hindutva as secular ideology has not been proved in any of the BJP lead governments in the states. "If Hindutva is a tolerant political ideology which respects secular values, why is it that in all the States which are ruled by the BJP there is a systematic attack against Christians and Muslims? Why is it that tribals, who are not, and never have been, Hindu are being terrorized into converting to Hinduism? [source]"

For the sake of the argument, assume that Hindutva is a secular ideology. In that case, why do we need an another secular ideology when India itself is a secular state? The Constitution of India clearly says, "There shall be no 'state religion' in India. The state will neither establish a religion of its own nor confer any special patronage upon any particular religion." More over, Supreme Court of India has clearly defined the meaning of 'Secular State' (as we have seen above). In fact, the concept of secularism in Indian Constitution is much more wider than that of Sangh Pariwar's 'Hindutva as a secular concept'. Hence, Hindutva as secular ideologyis not congruous in a secular state like India.

The bottom line is, It is not just "terrorism inspired by Islamist fundamentalist groups or the dilemmas in Kashmir (despite their seriousness) that poses the greatest danger. It is our home-grown version of religious-political fanaticism striving for ever greater power that poses the greatest threat to our very existence as a secular and democratic polity and society [The Hindu]."

Keep your religious life personal, No need to show your veneration

Few days back, one of my friend came back to me saying that he did not agree with some of my argumentse related to Amarnath issue. In a broader perspective, I told him that, "God's name is there behind most of the violences, riots, unrests, terrorist attacks and many other heinous crimes (recent Anti Christian violence, Amarnath issue, terrorist attacks are perfect examples of heinous crimes in the name of god and religion). It's all a communal misunderstanding in the name of God, who, i am not sure if exist." He hit back saying, "It doesn't matter whether YOU believe in god or not. It doesn't change the fact that more than 95% of the people do. And it is more important to them than anything else." If they just believe in certain faith/religion, it's not a problem, but religious chauvinism coupled with misguided and misinterpreted history of religion and god lead to communal violences. Liberty of 'belief, faith and worship' promised by framers of our constitution are for peaceful coexistence. 'Freedom of religion' enshrined in our constitution (Article 25-29) are not intended for any kind of induced proselytization.

Hindu fundamentalist argue that, Islam by itself is a imperialistic idea. According to "dar al-harb (territory of war or chaos) and dar al-islam (territory of peace) muslims are expected to bring God's word and God's will to all of humanity, by force if absolutely necessary, and attempts by the regions in dar al-harb to resist or fight back must be met with a similar amount of force [about.com]." One of my open minded Muslim friend told me that, the original philosophy of dar al-harb and dar al-islam were not for creating Islamic world. It was meant to fight immorality. i.e. Destruction of region of immorality (dar al-harb, the territory of war or chaos) by the morals of dar al-islam (territory of peace).

Another ideology sited quite often is Jihad. But meaning of Jihad is not 'holy war',

"The Qur'anic concept of jihad refers to exerting efforts, in the form of struggle against or resistance to something, for the sake of Allah. This effort can be fighting back armed aggression, but can also be resisting evil drives and desires in one's self. Even donating money to the needy is a form of jihad, as it involves struggling against one's selfishness and inner desire to keep one's money for one's own pleasures. Jihad can, therefore, be subdivided into armed jihad and peaceful jihad. Armed jihad, which is the subject of Chapter 4, is only temporary and is a response to armed aggression. Once the aggression has ceased, armed jihad comes to an end. Armed jihad, thus, can take place only when there is an aggressive, external enemy [source]."

But Muslim fundamentalist interpret Jihad in a way that directly contradicts the original meaning of Jihad. Same is the case with philosophy of dar al-harb and dar al-islam.

Apart from misinterpretation of religious text, there is another issue of proselytization. "Majority of the Muslims of India are converts to that faith from Hinduism through force of circumstances [Mahatma Gandhi]" and so are Christians of India. "Poor people who wander about, find no work, no wages and starve, whose lives are continual round of sore affliction and pinching poverty, cannot be pround of the constitution or its law [Dr. Radhakrishnan]." Obviously they do not mind converting to other religion if they can get what they do not have, i.e. source of livelihood. It doesn't really matter if the law preach secularism or even if it bans forced/induced proselytization. The fundamental question behind induced proselytization is of 'honourable existence' i.e. the economic freedom. If that is not attained, the results are horrendous incidents like Anti Christian violence, and even extreme fundamentalism. More over, the so called "proselytisers" must realize that, the respect and value for a particular religion must be earned and should never be induced nor demanded.

Though the protogonists of religious philosophies claim to preach peace and humanity, they often forget the importance of coexistence of various faiths and beliefs. The parochial attitude of inflicting thoughts like 'superiority of one faith over other' are foundations of communal violence. If you practice a perticular religion, keep it to yourself, keep it within your home. There is no point in going out and showing your veneration for the religion/god you believe in, that neither help "purify" yourself nor it brings peace in the society.

"ಉಪ್ಪು ತಿಂದ ಮನೆಗೆ ಎರಡು ಬಗೆಯುವ ಎಲಾ ಕುನ್ನಿಗಳೆ!"

ಮುಂಬೈಯಲ್ಲಿರುವ ವಲಸಿಗರು ಥ್ಯಾಕ್ರೆಯ ಸಿಂಹಗರ್ಜೆನೆಗೆ ಬೆಚ್ಚಿಬಿದ್ದರು. ಸ್ಥಳೀಯ ನೆಲ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಭಾಷೆ, ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಪಾಠ ಕಲಿತರು. ಆದರೆ ಕನ್ನಡಿಗರು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದ ವಲಸಿಗರಿಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ನಮ್ಮ ಜನರಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ತೋರಿಸಿದರು. ಸಿಕ್ಕಿದ್ದೇನು? "www.leavingbangalore.com" ಅಭಿಯಾನ! ಸ್ಥಳೀಯ ನೆಲ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಭಾಷೆ, ಭಾವನೆಗಳ ಅವಹೇಳನ. ಎಷ್ಟೋ ಜನರಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರು ಕಲ್ಪವೃಕ್ಷವಿದ್ದಂತೆ; ಮೊದಲ ನೌಕರಿ, ಮೊದಲ ಸಂಬಳ, ಮೊದಲ ಕಾರು, ಮೊದಲ ಮನೆ, ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ತಾಳ್ಮೆಯುಳ್ಳ ಕನ್ನಡಿಗರ ಸ್ನೇಹ-ವಿಶ್ವಾಸಗಳೆಲ್ಲ ದೊರೆತದ್ದು ವಲಸಿಗರ ಸೌಭಾಗ್ಯವಲ್ಲವೇ? ಇದನ್ನು ಮರೆತ ಕೆಲ ಕಿಡಿಗೇಡಿ ವಲಸಿಗರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕೃತ ಮನೋಭಾವನೆಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿರುವುದು ಅವರ ಸಂಕುಚಿತ ಸ್ವಭಾವಕ್ಕೆ ಹಿಡಿದ ಕೈಗನ್ನಡಿಯಾಗಿದೆ.

"ದೇಸೀ ಮಾತು" ಬ್ಲಾಗಿನಲ್ಲಿರುವ "ಹೋಗುವುದಿದ್ದರೆ ಬೇಗ ತೊಲಗಿ ಪೀಡೆಗಳೆ" ಎಂಬ ಲೇಖನದ ಶಿರ್ಷಿಕೆ ಹೇಳುವುದನ್ನು ನೇರವಾಗಿ, ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60%ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ವಲಸೆ ಬಂದವರು. ಅವರೆಲ್ಲ ಇಲ್ಲಿ ಬಿಡಾರ ಹಾಕಿದ್ದರಿಂದಲೇ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ ಶುರುವಾಗಿದ್ದು. ಅದನ್ನು ಮರೆತ ಕಿಡಿಗೇಡಿಗಳು, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಳು ಸರಿಯಿಲ್ಲ, ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಮಿತಿಮೀರಿದೆ, ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ, ಜನರಿಗೆ ಕನ್ನಡದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲದ ’ಗರ್ವ’ವಿದೆ, "IT Hub" ಹೋಗಿ "Begger hub" ಆಗುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸರಿಯೇ? ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, "ಎಲ್ಲ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ, ಕನ್ನಡವನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ" ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ, ಕನ್ನಡದ ಬಗ್ಗೆ ದುರಭಿಮಾನವಿದೆಯೆನ್ನುವುದು ನ್ಯಾಯವೇ? "ಉಪ್ಪು ತಿಂದ ಮನೆಗೆ ಎರಡು ಬಗೆಯುವ" ಈ ಕಿಡಿಗೇಡಿ "ಕುನ್ನಿಗಳು" ಇದ್ದರೆಷ್ಟು ಬೆಂಗಳೂರು ಬಿಟ್ಟು ತೊಲಗಿದರೆಷ್ಟು, ಹೋದರೆ ಹೋಗಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಉಪ್ಪಿನ ಋಣ ಅವರನ್ನು ಅನ್ನ ಸಿಗದ ನಗರದಿಂದ ಪುನಃ ಕೈಬೀಸಿ ಕರೆದಾಗ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ ಈ ನೆಲದ ಘನತೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ "ವಿವಿಧತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆ" ಇದೆ ಎಂದು ಎದೆತಟ್ಟಿ ಹೇಳುವ ನಾವೆಲ್ಲರು(ಕನ್ನಡಿಗರು+ಕನ್ನಡೇತರರು), ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಭಾಷೆ, ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕು. ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರದೇಶದ/ಭಾಗದ ಭಾಷೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಮಾತೃಭಾಷೆಗೇನು ಧಕ್ಕೆಯಾಗವುದಿಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಲಾಭವೇ ಎನ್ನಿ. ಬೇರೆ ಭಾಷೆ/ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಲಿಯುದರಿಂದ/ಗೌರವಿಸುವುದರಿಂದ ಎರಡು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಮಿಲನವಾಗುತ್ತದೆ, ಮಾತೃಭಾಷೆಯ ಸಾಹಿತ್ತಿಕ ಉದ್ದಗಲಗಳು ಹಿಗ್ಗುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮಹಾರಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿನ ಸಂಸ್ಕ್ರತಿಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದರಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೇನು ಧಕ್ಕೆಯಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ "ಒಳ್ಳೆತನವನ್ನು" ಕನ್ನಡಿಸಿದರೆ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಮರಾಠಿಗರು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಬಂದು ಇಲ್ಲಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ "ಒಳ್ಳೆತನವನ್ನು" ಮರಾಠಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದರೆ ಮರಾಠಿಗಷ್ಟೇ ಲಾಭವೇ? ಕನ್ನಡದ ಹೆಸರು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹರಡುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಇದನ್ನರಿಯದು ಮೂರ್ಖರು "www.leavingbangalore.com" ನಂತಹ ಕಿಡಿಗೇಡಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದು ನಿಜಕ್ಕೂ ಶೋಚನೀಯ. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ, www.leavingbangalore.com ವೆಬ್ ಸೈಟಿನ ಎತ್ತಂಗಡಿ ಕಾರ್ಯ ಮುಗಿದಿದೆ. ಆದರೆ ವಲಸಿಗರಲ್ಲಿರುವ ಸಂಕುಚಿತ ಮನೋಭಾವ ಭೂದಿ ಮುಚ್ಚಿದ ಕೆಂಡದಂತಿದೆ. ಅದನ್ನು ಆರಿಸಲು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ರಾಜ್ ಥ್ಯಾಕ್ರೆ ಹುಟ್ಟಬೇಕೋ ಏನೋ...

ಸೂ: ೧) ಈ ಲೇಖನದ ಶಿರ್ಷಿಕೆ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಕಡಾಕೊಳ್ಳರವರ ಟೀಕೆಯಿಂದ ಆಯ್ದುಕೊಂಡದ್ದು. ೨)ಇದೇ ಲೇಖನವನ್ನು ನನ್ನ ಸಂಪದ ಬ್ಲಾಗಿನಲ್ಲಿ ಓದಬಹುದು.

ದಾಸರೆಲ್ಲರ 'ವಸ್ತು' ಒಂದೇ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಸಮಾಜಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಅಪೂರ್ವವಾದದ್ದು

ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳಿದ್ದಾಗ ನಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ ಭಜನೆ-ಕೀರ್ತನೆಗಳ ಮಹಾಪೂರವೇ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಊರಿನ ಜನ ಧರ್ಮ-ತತ್ವ-ನೀತಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಭಜನೆ-ಕೀರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಮನದಣಿಯುವತನಕ ಹಾಡಿ ಮೈಮರೆಯುತ್ತಾರೆ.ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಾನು ಸಹ ಆ ಕೀರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದ್ದುಂಟು. "ಅಂಬಿಗ ನಾ ನಿನ್ನ ನಂಬಿದೆ", "ಎನ್ನ ಮನದ ಡೊಂಕು ತಿದ್ದೇಯಾ...", "ಗಿಳಿಯು ಪಂಜರದೊಳಿಲ್ಲ..", "ಮಾನವ ಜನ್ಮ ದೊಡ್ಡದೊ.." ಹಾಗು ಅನೇಕ ಹಾಡುಗಳು ಪದೇ ಪದೇ ಕಿವಿಯ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಬಹಳ ದಿನಗಳಿಂದ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಚ್ಚ ಹಸುರಾಗುಳಿದ ಕೀರ್ತನಕಾರರ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬ ಆಸೆ ಇದ್ದರೂ ಸೋಮಾರಿತನದಿಂದ ಅದರ ಗೊಡವೆಗೆ ಹೋಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೊನೆಗೂ ಆ ಸಾಹಸ ಮಾಡಿದೆ.

ಇಡೀ ದಾಸ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿದರೆ, ದಾಸರೆಲ್ಲಾ ಹಾಡಿದ್ದನ್ನೆ ಹಾಡಿದ್ದಾರಲ್ಲ ಎನಿಸಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಕೀರ್ತನೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ ಅದರ ಉದ್ದೇಶ ಇಷ್ಟೆ, "ಆತ್ಮವಿಮರ್ಶೆ, ಆತ್ಮನಿಂದನೆ, ಮೋಕ್ಷ, ಮುಕ್ತಿ, ತತ್ವ ಮತ್ತು ನೀತಿ." ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ, ಇಡೀ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಸಾಹಿತ್ತಿಕ ವಸ್ತು ಬರೀ "ಧರ್ಮ-ತತ್ವ-ನೀತಿ" ಮಾತ್ರ. ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದ ವಚನಕಾರರಿಗಿಂತ ಮುಂಚೆ ಪಂಪನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ (ಪಂಪಯುಗದಲ್ಲಿ) ಕವಿಗಳು ಹೇಳಿದ್ದಿಷ್ಟೆ, "ಸಾಹಿತ್ಯ ಇರುವುದು ಜನರ ಶ್ರೇಯಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು. ಇದು ಪಾಪ, ಇದು ಪುಣ್ಯ, ಇದು ಹಿತ, ಇದು ಅಹಿತ, - ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತಿಳಿಯ ಹೇಳಲು. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪುರುಷಾರ್ಥ ಪ್ರಾಪ್ತಿಗೋಸ್ಕರ [ಜಿ. ಎಸ್. ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪ, ಸಾಮಾನ್ಯನಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚರಿತ್ರೆ]." ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಧರ್ಮದ ಉದ್ದೇಶವೇ ಕಾವ್ಯದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದ್ದುಂಟು. ಪಂಪನ ನಂತರ ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಂದ ವಚನಕಾರರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನೇ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಸ್ತು ಮಾತ್ರ ಮತ್ತೆ ಅದೇ, "ಧರ್ಮ-ತತ್ವ-ನೀತಿ". ೧೫ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಕುಮಾರವ್ಯಾಸನು ಕೂಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಸ್ತುವಿನ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಪಂಪನ ಹಾದಿಯನ್ನೇ ಹಿಡಿದನು. ವಚನಕಾರರ ನಂತರ ಬಂದ ವ್ಯಾಸರಾಯರು, ಪುರಂದರದಾಸರು, ಕನಕದಾಸರು ಕೂಡ ತಮ್ಮ ಕೀರ್ತನೆಗಳ ವಸ್ತುವಿನ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಮ್ಮಿ ವಚನಕಾರರ ಹಾದಿಯನ್ನೇ ಹಿಡಿದರು. ’ಪಂಪ-ಕುಮಾರವ್ಯಾಸರು’ ಮತ್ತು ’ವಚನಕಾರರು-ದಾಸರಲ್ಲಿರುವ’ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇಷ್ಟೆ, "ಪಂಪ-ಕುಮಾರವ್ಯಾಸರು ಸಂಸಾರಿಕ ಜೀವನದ ನಶ್ವರತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು, ಮೋಕ್ಷವೇ ಜೀವನದ ಅಂತಿಮ ಗುರಿ ಎಂದರು. ಆದರೆ ವಚನಕಾರರು-ದಾಸರು ಸಂಸಾರಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸಹಾನುಭೂತಿಯಿಂದ ನೋಡಿ, ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿದ್ದುಕೊಂಡೇ ಭಗವಂತನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದೆಂದರು." ನಂತರ ಬಂದ ಹರಿಹರ ಕೂಡ ರಗಳೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನೇ ಹಿಡಿದ, ರಾಘವಾಂಕ ಮತ್ತೆ ಪಂಪ-ಕುಮಾರವ್ಯಾಸರ ಹಾದಿಯನ್ನು ತುಳಿದ. ಇಡೀ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮಾತ್ರ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಹಿತ್ತಿಕ ವಸ್ತುವಿನ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅದೇನೆ ಇದ್ದರೂ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಚನಕಾರರ ಮತ್ತು ದಾಸರ ಕೊಡುಗೆ ಅಪೂರ್ವವಾದುದು. ಬಸವಾದಿ ಶರಣರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ವಚನಗಳೆಂಬ ಅಪೂರ್ವ ಕಾಣಿಕೆ ಕೊಟ್ಟಂತೆ ಪುರಂದರಾದಿ ದಾಸರು ಕೀರ್ತನೆಳಿಂದ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಶ್ರೀಮಂತಗೊಳಿಸಿದರು.

"ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡದ್ದು ಹಾಡಾಗಿಯೇ, ಹಾಡುವುಕ್ಕಾಗಿಯೇ. ಮೊದಲು ಪಲ್ಲವಿ, ಅನುಪಲ್ಲವಿ ಅನಂತರ ನಾಲ್ಕು ಪಾದಗಳ ಕೆಲವು ಪದ್ಯಗಳು. ಇದು ಕೀರ್ತನೆಗಳ ರೂಪ. ಮಾದ್ವಮತದ ತತ್ವಜ್ಞಾನ, ತಾರತಮ್ಯಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ದೇವತಾ ಸ್ತುತಿ, ಪರಮಾತ್ಮನ ವಿವಿಧ ಲೀಲೆಗಳ ಉಲ್ಲೇಖ, ವೈಯಕ್ತಿಕವಾದ ಅನಿಸಿಕೆ, ತೊಳಲಾಟಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ವಿಮರ್ಶೆ, ಇವು ಕೀರ್ತನೆಗಳ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿವೆ[ಜಿ. ಎಸ್. ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪ]." "ಕೀರ್ತನೆಗಳ ಮುಖ್ಯ ಭಾವ ಭಕ್ತಿ. ವಿಶ್ವದ ಮೂಲಭೂತ ಸತ್ಯದ (Fundamental truth of the world) ಅರಿವಿಗೆ ಈ ಭಕ್ತಿಮಾರ್ಗ ಸುಲಭವೆಂಬುದು ಕೀರ್ತನಕಾರರ ಒಟ್ಟು ಧಾಟಿ. ತಮ್ಮ ಇಷ್ಟದೈವವನ್ನವರು ಭಕ್ತಿಯ ನಾನಾ ಮುಖಗಳಿಂದ ಅರ್ಚಿಸುತ್ತ ತಮ್ಮ ದಾರಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಜದಲ್ಲೂ ಒಂದು ಹಾದಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದರು. ಸಂಸಾರದ ನಿಸ್ಸಾರತೆ ಸಶ್ವರತೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿಯುವುದು, ತನ್ಮೂಲಕ ಲೌಕಿಕ ಭೋಗದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿ ಯಾವ ಹೇಯಕ್ಕಾದರೂ ಸಿದ್ಧವಾಗುವ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಭಗವಂತನ ಕಡೆ ತಿರುಗಿಸುವುದು. ಹಾಗೆ ತಿರುಗಿಸಿ ಶಾಶ್ವತವಾದ ಸುಖದ ಕಡೆ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ಒಯ್ದು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು. ಇದು ಕೀರ್ತನಕಾರರ ಒಟ್ಟು ಗುರಿ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮೋಕ್ಷದ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ತಲ್ಲಣಿಸದೆ ಇಡೀ ಒಂದು ಸಮಾಜದ ಉತ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಈ ಭಕ್ತ ಪರಂಪರೆಯ ದೃಷ್ಟಿ ಆ ಕಾರಣದಿಂದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದುದು; ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ್ದು [ಡಾ. ಎಚ್. ಎಸ್. ವೆಂಕಟೇಶಮೂರ್ತಿ, ಸಾಮಾನ್ಯನಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚರಿತ್ರೆ]."

ಕೀರ್ತನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಬೇಕಾದರೆ ಸಾಹಿತ್ಯವಿದೆ, ಸಂಗೀತ ಬೇಕಾದರೆ ಸಂಗೀತವಿದೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮ, ತತ್ವ, ನೀತಿ ಬೇಕಾದರೆ ಅದೂ ಇದೆ. "ದಾಸರ ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತದ ಮಾಧುರ್ಯವೂ, ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸ್ವಾರಸ್ಯವೂ, ಧರ್ಮದ ಸಂದೇಶವೂ ಸರಿಸಮಾನಾಗಿ ಬೆರೆತು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರಿಯವಾದುವುಗಳಾಗಿವೆ." ದಾಸರ ಕೀರ್ತನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಆಡಂಬರವಿಲ್ಲ, ಸಂಧಿ-ಸಮಾಸಗಳ ಕ್ಲಿಷ್ಟತೆಯಿಲ್ಲ. "ಅಂತರಂಗದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು, ತುಮುಲಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ, ತಿಳಿದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಿಳಿಯುವಂತೆ" ಹೇಳಿದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ದಾಸರಿಗಿದ್ದ ಅಸಹನೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಪದ್ಯವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಹೊಲೆಯ ಬಂದನೆಂದು ಒಳಗೆ ದೇವರ ಮಾಡಿ
ಗಣ ಗಣ ಗಂಟೆಯ ಬಾರಿಸುವರಯ್ಯ
ತನುವಿನ ಕೋಪವು ಹೊಲೆಯಲ್ಲವೇ?
ಪರಧನ ಪರಸತಿ ಹೊಲೆಯಲ್ಲವೇ?
ಹೊರಗಿದ್ದ ಹೊಲೆಯನ ಒಳಗೆ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟರೆ
ಇದಕೇನು ಮದ್ದೋ ಪುರಂದರ ವಿಠಲ||

"ದಾಸರು ’ಹೊಲೆತನೆಂಬುದು (ಕೀಳುಜಾತಿಯೆಂಬುದು)’ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲ್ಲ, ಗುಣಕರ್ಮದಿಂದ ಎಂಬುದನ್ನು ಅನೇಕ ಹೋಲಿಕೆಗಳಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗೆ ನಡೆದವನು ಹೊಲೆಯ ಎಂದು ಪುರಂದರದಾಸರು ಕೊಡುವ ಪಟ್ಟಿ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಯ ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ." ದಾಸರು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಗಾಯನ ನರ್ತನಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಜನತೆಯ ಮೌಢ್ಯ, ಕುಂದು ಕೊರತೆ, ಲೋಪ ದೋಷಗಳನ್ನು ಕಟೂಕ್ತಿಯಿಂದ ಖಂಡಿಸಿ, ತಿಳಿ ಹೇಳಿ ಅಸಮಾನ್ಯ ನೈತಿಕ ಧೈರ್ಯವನ್ನೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನೂ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಕೀರ್ತನೆಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಸಮಾಜದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಏಳ್ಗೆಗಾಗಿ ದುಡಿದರು. ದಾಸರೆಲ್ಲರ ಕೀರ್ತನೆಗಳ ವಸ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಕಮ್ಮಿ ಒಂದೇ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಲ್ಲಿ ಹಚ್ಚ ಹಸುರಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.

-> ಇದೇ ಲೇಖನವನ್ನು ನನ್ನ ಸಂಪದ ಬ್ಲಾಗಿನಲ್ಲಿ ಓದಬಹುದು.

You too can make children's day special!

Looking at a child on street, how many of you have thought, "I wish he was in school, I wish I could help him"? Some of you might have even contemplated, "I really want to help him to whatever extent I can, but that is not even a tip of the iceberg. Whatever I do is so insignificant that, it doesn't even inspire him to struggle for his own education." Well, most of the time, we might not be able to 'change the lives around' alone. But if we can join hands for a noble cause, who knows, miracle can happen in someone's life.

Imagine, what if we bring 300 less fortunate children together and train them for a day? What if we teach them how to study, inspire them to have a dream, throw light on skills required to realize those dreams? What if we train them to earn their daily bread? If at least 3 out of 300 children are able to make it big in their life, is it not a fantastic effort? I guess it is. If you think such an effort to train those less fortunate children is worth, please come forward to realize this idea.

Buoyancee is organizing such training camp on coming November 14th (Children's day) under "Build India" banner. This training focus on following aspects which are vital for many children.

• Course on 'Importance of Studying', 'Confidence building', 'Etiquette', etc..
• Life skills training through activities for better Emotional Health.
• Teaching in house activities like 'Candle making' to the children so that they can be self reliant.

This day long training also includes a stage performance at the end by participants. Children will be provided with lunch, snack and course materials. The cost per child will work out to Rs. 150/- per child. Buoyancee's plan is to reach minimum of 300 children.

I am sure, you won't give a second thought to spend 150 rupees which can actually "change the lives around". And yes, your contributions may be 'insignificant' for a greater cause, but its very important that you do it. Collective effort can definitely make a difference. You can contact Buoyancee (follow this link) for your contributions or you may contact me, I am just an email away.